Aнкориџ, Алјаска – Во потег што го следи целиот свет, американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин денеска започнаа историски самит во воената база „Елмендорф-Ричардсон“ на Алјаска, со главна цел изнаоѓање начин за прекин на тригодишната војна во Украина. Средбата, која се одвива на неутрален терен, се смета за клучен тест за дипломатијата и може да го одреди идниот тек на глобалната безбедност.
Двајцата лидери, по пристигнувањето, се поздравија со топло ракување пред камерите, по што се упатија на разговори кои се очекува да траат со часови. Иако првичните најави беа за средба „еден на еден“, Белата куќа во последен момент го промени форматот, па на претседателот Трамп му се придружија и државниот секретар Марко Рубио и специјалниот пратеник Стив Виткоф.
Цел: Прекин на огнот и подготовка за трилатерален самит
Пред почетокот на разговорите, претседателот Трамп ги намали очекувањата, опишувајќи го самитот како „воведна средба“ за да се проценат намерите на Путин. Тој изјави дека негова примарна цел е да обезбеди прекин на огнот и да го врати рускиот претседател на преговарачка маса.
„Не сум дојден да преговарам во име на Украина, туку да видам дали можеме да ги поставиме темелите за мир“, истакна Трамп пред новинарите, додавајќи дека успехот на оваа средба би можел да отвори пат за иден трилатерален самит на кој би учествувал и украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Сепак, Трамп остави простор и за неуспех, проценувајќи дека постои „25 отсто шанса“ средбата да не ги донесе посакуваните резултати.
Киев гледа со надеж, но и со претпазливост
Иако не е директно вклучен во разговорите, украинскиот претседател Володимир Зеленски внимателно го следи исходот. Тој изјави дека Украина „смета на Америка“ и се надева дека самитот ќе „отвори вистински пат кон праведен мир“. Зеленски побара и детален извештај од разузнавачките служби за содржината на разговорите меѓу Трамп и Путин.
Отсуството на украински претставник предизвика загриженост кај дел од сојузниците дека би можело да се дојде до договор кој би бил на штета на територијалниот интегритет на Украина.
По завршувањето на разговорите, кои според најавите од Кремљ би можеле да траат и до седум часа, се очекува двајцата претседатели да одржат заедничка прес-конференција на која ќе ги соопштат резултатите. Ова е прва средба меѓу американски и руски лидер од јуни 2021 година, и прва посета на Путин на западна почва од почетокот на инвазијата врз Украина.
