Зеленски нема да ја продаде Украина — ниту може, ниту сака
Украинскиот претседател Володимир Зеленски и неговиот тим се веќе свесни дека потенцијалниот мировен план на Доналд Трамп, е неприфатлив за украинската јавност. Ова го оценува Тимоти Еш, експерт за Русија и Евроазија од влијателниот тинк-тенк „Chatham House“, во анализа објавена за Kyiv Independent.
Според Еш, планот на Трамп бара Украина да се откаже од Крим и другите територии окупирани од Русија — и тоа без никакви безбедносни гаранции за возврат. Планот дури предвидува и напуштање на аспирациите за членство во НАТО, што директно се коси со украинскиот Устав, каде суверенитетот и територијалниот интегритет се гарантирани.
„Тешко е да се замисли дека Зеленски може да обезбеди законска поддршка за таков договор — и тој тоа го знае“, пишува Еш.
Тој дополнува дека веќе е очигледно и за самиот Зеленски дека Трамп е подготвен да прави сериозни отстапки на сметка на Украина, со цел да ја исполни агендата на Владимир Путин. Целта, според Еш, е „рестартирање“ на американско-руските односи — по секоја цена.
Трамп, како што оценува Еш, ја гледа Украина како слаба страна, која треба да биде притисната да прифати договор кој му одговара нему и на Путин. Не се грижи дали тој договор е прифатлив за украинскиот народ или какви политички и економски последици би предизвикал внатре во земјата.
„Изгледа дека Трамп сака само еден наслов: дека донел мир — каков и да е, што побрзо, можеби бидејќи е во трка за Нобелова награда за мир“, додава Еш.
Стратегијата на Зеленски: добивање време и консолидирање
Еш верува дека Зеленски е свесен оти Трамп ќе се обиде да постигне договор со Путин без оглед на украинските интереси. Поради тоа, очекува и вината за можен неуспех на преговорите да биде префрлена токму на Украина. Такви обиди, вели тој, веќе се гледаат — како што беше неодамнешната критика на Трамп кон Зеленски за изјавата дека Украина не може правно да се откаже од Крим.
Политички, тоа би било самоубиство за Зеленски. Еш дури предупредува дека таков потег би можел да предизвика револуција во Украина.
Во моментов, стратегијата на Зеленски, според него, е да добие време. Тој се обидува да искористи што е можно повеќе од неодамна одобрениот пакет од 61 милијарда долари американска воена помош, одобрен од администрацијата на Џо Бајден. Истовремено, се труди да обезбеди дополнителна поддршка од Европа — и воена и финансиска.
„Идеално, Зеленски сака самиот Путин да се повлече од преговорите. Но со оглед на отвореното восхитување на Трамп кон Путин, тоа изгледа малку веројатно“, вели Еш.
Сепак, тој истакнува дека Украина во меѓувреме работи на јакнење на својата воена индустрија, со цел да ја зголеми сопствената издржливост за долг конфликт. Главната цел е да се премостат потенцијалните празнини кои би настанале со можно повлекување на САД — особено во области како што се ракетните системи „Patriot“, „HIMARS“ и „ATACMS“.
„Целта е Украина да изгради доволна отпорност за да издржи долготрајна војна, надевајќи се дека времето ќе донесе геополитички промени — било преку резултати од американските избори, или преку зголемен внатрешен притисок врз Путин, сличен на оној од бунтот на Вагнер“, заклучува Еш.
„Каков и да е договорот меѓу Трамп и Путин, без Украина на маса — Русија нема воен капацитет да го спроведе. Во такво сценарио, таканаречената ‘победа’ што Трамп би му ја подарил на Путин би можела да се претвори во отровен пехар за самиот руски претседател“, заклучува овој искусен аналитичар.
Дали навистина е можно „мир“ без Украина? Или можеби токму таа игра на време ќе покаже кој всушност ја држи стратегиската предност.
