Книгата на Мартин Ванцес објавена во Франција, која гласно одекна во Европа
Таа (авторката) е родена во предградие на Париз од татко Македонец по потекло од Грција, кој избегал од диктатурата на грчката хунта. Мајка ѝ била Бретонка. Во своето дело, авторката размислува за историјата на своето семејство и условите на егзил и за „една друга Грција“ (сурова, безмилосна, брутална и недемократска), на која како таква долго ѝ се прогледува низ прсти од нејзините сојузници во Европа на сметка на едно малцинство. Но таа „друга“ Грција во книгата на Мартин Ванцес повторно се појавува како нешто потиснато и веќе предизвикува силен одек
„Затоа што ништо не се променило“! Со оваа реченица, изговорена од нејзиниот татко, етнички Македонец од Грција, како единствено објаснување за неговото конечно раскинување со родната Грција и дел од неговото семејство, Мартин Ванцес долги години истражуваше како егзилот и превирањата на историјата ги обликуваат индивидуалните и колективните судбини
Книгата „Друга Грција“ (Une Autre Grèce) за судбината на Македонците протерани од Грција, која долго беше скриена и потисната тема, освен во Франција и Европа, би можело да има силен одек кај нашиот јужен сосед, откако беше издадена од угледната француска издавачка куќа „Л’арматан“ непосредно пред нашиот празник 8 Септември, минатата недела. Станува збор за дело на психоаналитичарката и писателка Мартин Ванцес, која има македонско потекло, напишано со придонес на антропологот Галиа Валчинова и на истакнатиот борец за човекови права на Македонците во Грција Павле Воскопулос.
„Затоа што ништо не се променило“. Со оваа реченица, изговорена од нејзиниот татко, етнички Македонец од Грција, како единствено објаснување за неговото конечно раскинување со родната Грција и дел од неговото семејство, Мартин Ванцес долги години истражуваше како егзилот и превирањата на историјата ги обликуваат индивидуалните и колективните судбини. Нејзиното искуство, како и искуството на грчките Македонци од регионот на Лерин, ја илустрира нејзината дискусија за тишините, внатрешните прогонства, срамот и обновената енергија карактеристични за оние што се заборавени од историјата.
„Другата Грција“ всушност е вистинската (далеку од демократска) природа на Грција
Родена во предградие на Париз од татко Македонец по потекло од Грција (кој избегал од диктатурата на грчките полковници) и мајка Бретонка, авторката размислува за историјата на своето семејство и условите на егзил и за една „друга Грција“ долго игнорирана од нејзините сојузници во Европа на сметка на едно малцинство. Но таа „друга“ Грција во книгата на Мартин Ванцес повторно се појавува како нешто потиснато и предизвикува силен одек. Оние што биле губитници на историјата и нивните потомци, жртви на историските бруталности, како го живеат својот внатрешен егзил? И какво наследство имаат егзилантите однадвор, оние што биле лишени од наследството од доминантните сили.
Друга Грција, бидејќи не е конвенционалната Грција, онаа што самата се прикажува со Партенон во заднина, островите што пловат на Егејско Море и Одисеј на чело. Тоа е Грција што е полугрчка, онаа на границите, последната интегрирана во грчката држава во 1913 година по две таканаречени балкански војни и распаѓањето на Отоманската Империја.
Тоа е побалканска Грција со природна средина што е сè уште многу силна, малку припитомена и лузните од историјата се сè уште видливи и активни. Тоа е дел од Македонија каде што мешавините на населението што ја сочинуваа Грција секако се поизразени отколку на други места и кој беше центар на Грчката граѓанска војна меѓу 1946 и 1949 година. Оваа особено убиствена војна ја спротивстави владината армија поддржана од Англичаните, а потоа и од Американците, против Демократската армија што ја држеше Грчката комунистичка партија, која се спротивстави на враќањето на кралското семејство во Грција. Демократската армија инсталирана во грчка Македонија и Епир вклучуваше во своите редови многу „славофони“ (термин што таму се користи наместо Македонци), симпатизери на комунистите, доброволци или не. Борбите во овие региони предизвикаа многу жртви во двата табора, но што се однесува до Демократската армија, отпорот… Грците и населението на нашата друга Грција претрпеа многу човечки загуби, илјадници луѓе во затвор и десетици илјади принудени да бидат во егзил доживотно (до 1982 година за многумина), а да не ги спомнуваме оние протерани од нивните уништени и запалени села.
