Со воздушниот напад врз иранските нуклеарни постројки, американскиот претседател Доналд Трамп направи преседан кој може да го промени текот на глобалната геополитика. Придружувајќи се на израелската воена офанзива против заколнатиот регионален противник, Трамп го направи токму она што долго време тврдеше дека ќе го избегне – директна американска воена интервенција во голем странски конфликт.
Како што јавува агенцијата Reuters, нападот вклучуваше и бомбардирање на најзаштитената иранска нуклеарна локација – постројката Фордо, која се наоѓа длабоко под земја. Овој потег е оценет како најголемата надворешнополитичка авантура во двата мандати на Трамп, со огромни потенцијални ризици.
И покрај тоа што нападот беше проследен со пораки за „враќање на мирот“, аналитичарите предупредуваат дека Иран може да одговори со затворање на Ормускиот теснец – најважната нафтена артерија во светот, напади врз американски бази и сојузници, како и активирање на проирански групи ширум Блискиот Исток.
Некои експерти укажуваат дека наместо да ја неутрализира заканата, нападот може да ја засили иранската решеност да развие нуклеарно оружје, што би ја втурнало ситуацијата во нов, долгорочен и непредвидлив судир. Иако Трамп доби проценка за „висока веројатност на успех“ пред да даде зелено светло за нападот, последиците може да бидат далеку посложени.
Иранската страна јасно порача дека нема да запре со развојот на својата „национална индустрија“, а на иранската државна телевизија беше упатена закана дека секој американски војник во регионот е легитимна цел.
Во меѓувреме, Трамп се соочува со силни реакции дома – од демократскиот Конгрес, но и од делови на својата републиканска база, која останува антиинтервенционистички ориентирана. Само шест месеци по почетокот на неговиот втор мандат, Трамп е втурнат во голема меѓународна криза, што ги поткопува неговите ветувања за повлекување на Америка од странски воени конфликти.
„Трамп се врати во бизнисот со војни“, коментираше Ричард Гоуан од Меѓународната кризна група.
„Малкумина во Техеран, Москва или Пекинг некогаш му поверуваа дека е вистински мировник – тоа повеќе звучеше како предизборен слоган отколку како надворешнополитичка стратегија.“
