🟨 Се празнува на 1 март (14 март по нов календар) навестувајќи ја пролетта преку враќањето на птиците преселници од јужните краишта во Македонија.
🟨 Во народните верувања е празник за почеток на пролета, односно летниот период, периодот на цутењето на пупките на дрвјата и почетокот на земјоделските работи.
🔎 Преродбеникот Панајот Ѓиноски од Галичник, за Летник запишал:
❇️Летник го наречуваме првиот ден од треќи месец – од мартов месец. Во цела година се зноет за четири годишни времиња… А март је најпрви месец пролетен. Затеа нашите стари најпрвиот ден од месецот пролетен го нарекле летник, односно пролетник. Тој не је црковен, туку природен празник. Природата која зиме била спала и огрдела, одтуе од овја ден зафаќат кроце по кроце да се разбудуват и разубавуват.
Вечерта спроти Летник, жените им клавает на децата млници-низалчиња кои што и носит од Летник до Ѓурѓовден. Млници наречуваме низалче од неколку старицела-стребрени пари и жлтици, нанижани на еден конец бел и ленен, а другиот конец је од црвена коприна. Двата конци усукани се заедно и сторен је еден конец црвено-бел. Млниците и носит за здравје. Млница имат значение по самото име за млн`а (млња – молња) за да и’ не удирила рофија (гром) пред лето. Кога излагает и израстувает пролетни нови коприни, децата велит: „На сува дрва и камење нека одит треска и огон, а на мене нека доет здравје и весеље!”.
❇️Во Дебарца (Охридско) мартинките се правеле од бела и црна волна, но само од волна што била оскубана од овците. За таа цел волна се собирала по смреките, плотовите, јаслите и други места каде што минувале или престојувале овците.
❇️Во Охрид се верувало дека мартинките ги штителе да не ги касаат змиите кога оделе во полето. Мартинките се сучеле мижејќи „за да бидат како слепи змијте и да не и вижџет љуѓето, ко ќе минет покрај ними“.
❇️Во Охрид, Дебрца и Голо Грдо рано утрото на овој ден сите домашни излегувале во дворот и се враќале со со гранки, трески, љуштенки и сл. и ги ставале во огнот, за како што тој се силел, да се силеле и пилињата, да се ваделе сите јајца под квачката.
❇️Во Дебарца сè што се зело на заем, се враќало на Летник зашто се верувало дека ако останел долг на овој ден, ќе се должело цела година.
❇️Во Голо Брдо по станувањето наутро гледале да видат птица за да бидат лесни во работата, а во џебот држеле некаква сребрена пара за преку целата година да имаат пари во џебовите. И христијаните и муслиманите сучеле црвен и црн конец за одбрана од вопер (вампир) држејќи ги рацете одназад. Потоа го зашивале овој конец на клашеникот одзади, а го симнувале на Ѓурѓовден и го обесувале на трендафил.
❇️Во дебарското село Битуше спроти Летник во секој дом се подготвувало сито во кое се ставале бела погача, три дренови гранчиња и златна паричка. Сребрената пара била врзана за врвка од бел и црвен конец, што се носел околу вратот како ѓердан или околу раката како белезгија.
На картата е обележано во кои региони се празнува Летник, односно каде е најсилен култот кон овој празник.
