Германската економија е во најголемата криза во повоената историја. Инвестициите се намалуваат веќе пет години, што значи недостиг на работни места во иднина, додека економијата се поддржува исклучиво од државните трошоци кои се зголемени за околу 12 проценти. Со овие зборови д-р Мирослав Којадиновиќ, член на експертската комисија на BDSF за енергетска ефикасност, за Курир.рс ја опишува моменталната состојба во една од најсилните европски економии.
– Без оглед на тоа што изборните програми никогаш не се спроведуваат 1:1, водечките економисти претпоставуваат дека изборната програма на ниту една партија нема да може да стави крај на слабиот раст на Германија. Многу од предлозите на партиите одат во вистинската насока, но изгледаат несоодветни со оглед на среднорочните предизвици. Наместо да се борат за создавање богатство, партиите имаат тенденција да се борат за распределба на богатството. Тие се фокусираат на мали изборни ветувања, гарантирајќи им на граѓаните вообичаени зони за удобност, т.е. просперитет без напор. На пример, се ветуваат стабилни пензии и даночни олеснувања, но како тоа ќе се финансира не се прецизира.
Тој наведува дека се работи за зачувување на концепти кои не се одржливи. Според него, нема храброст да почне да прават промени. Ниту една партија не го опишува „моделот на просперитет“ на иднината и кој каков придонес ќе даде за тоа.
– Конкретно, нема убедливи одговори за двојната криза со која се соочува германската економија: почетокот на 15-годишната фаза на стареење на општеството и промената на глобалните економски услови го ставаат под притисок германскиот бизнис модел. Притискањето на глобализацијата, кое е на сила од 1990 година, привршува. Германија веќе нема корист од динамично растечкиот бруто домашен производ на нејзините партнери. Во исто време, Кина започнува извозна офанзива. Да дадеме само еден важен пример, Кина произведува речиси половина од сите продадени автомобили во светот секоја година и ги турка германските производители на автомобили од пазарот. Од друга страна, потенцијалната тарифна војна се заканува и да ја наруши глобалната трговија – вели Којадиновиќ.
Тој понатаму истакнува дека Германија може да изгуби и до половина милион работници годишно поради стареењето на нејзиното општество. Резултатот е намалување на обемот на работа:
– Без зголемување на продуктивноста, тоа значи тренд на опаѓање на растот, губење на додадена вредност и на крајот проблеми со финансирањето на социјалното осигурување. Ниту една изборна програма не содржи сеопфатен концепт за да се спротивстави на ова. Демографскиот проблем не може да се реши само со имиграција, а како што е познато, имиграцијата може да биде опасна доколку не се направи преку правилен процес. Зголемувањето на старосната граница за пензионирање врз основа на очекуваниот животен век изгледа табу. На пример, се зборува за мобилизирање повеќе жени, но недостига сигурна грижа за децата.
Според мислењето на Којадиновиќ, недостига насока за иден раст, како што се промовирање на иновативни технологии и бизнис модели ориентирани кон иднината:
– Недостигаат практични стимулации за инвестиции кои генерираат долгорочен раст. Останува нејасно како точно да се инвестира во дотраената инфраструктура и како да се намали бирократијата, што би довело до зголемена продуктивност.
