ТЕЦ Неготино се подготвува за значајни промени во својата работа, со фокус на модернизација кон природен гас и потенцијалната употреба на водород, но соочена е со предизвици поврзани со економската исплатливост и со еколошките стандарди.
Термоелектроцентралата (ТЕЦ) Неготино е една од најстарите електроенергетски централи во Македонија и долго време претставува предизвик за енергетскиот сектор на земјата. Оваа централа, која користи мазут, традиционално служи како „ладна резерва“ и се активира само при енергетска криза. Поради својата структура и технологија, ТЕЦ Неготино произведува електрична енергија со значително повисоки трошоци, што ја прави нерентабилна во споредба со пазарните цени.
Да се реновира или да се гради нова централа?
Експертите се согласни за тоа дека ако ТЕЦ Неготино се пренамени да работи на природен гас, тоа значително ќе влијае врз еколошките стандарди и врз економската исплатливост на централата. Но, дилемата е дали вреди државата да инвестира во модернизација на централата, или треба да вложи во изградба на сосема нова постројка, која ќе работи на гас.
Според професорот Ристо Цицонков од Машинскиот факултет во Скопје, Македонија воопшто не треба да вложува пари во модернизација на ТЕЦ Неготино, туку таа централа треба да се чува како „ладна резерва“, додека не се изгради нова.
– Јас мислам дека не треба да се вложуваат пари во модернизација на ТЕЦ Неготино на мазут. Подобро е да се вложи во нова гасна термоцентрала, со комбинирано производство на електрична енергија и топлина, на пример во Скопје. Но сепак, постојната ТЕЦ да се чува како „ладна резерва“ додека не се изгради нова. На Македонија ѝ треба базна електрична енергија (кога нема сонце и ветер), а ТЕЦ Неготино може да послужи за тоа – смета Цицонков.
Со пренамената на ТЕЦ Неготино на природен гас ќе се добијат подобри еколошки стандарди, а економската исплатливост би била поголема.
– Секако дека природниот гас од еколошки аспект е подобар од мазутот, би имало помало локално загадување. Но, јавноста треба да знае дека природниот гас не е еколошко гориво, бидејќи со неговото согорување се ослободува СО2, а тој придонесува во глобалното затоплување. Треба да се донесе гасовод и да се вгради соодветна опрема за гас. Треба да се замени горилникот на мазут со горилник на гас на двата котли. Но, вака реконструираната ТЕЦ ќе има помал коефициент на корисно дејство од гасните термоцентрали што се произведуваат денес. Со денешната цена на природниот гас од околу 39 EUR/MWh, цената на произведената електрична енергија ќе биде пониска во споредба со мазутот. Но, цената на гасот се менува, така што при висока цена на гасот, не е извесно дека ќе има ниска цена на произведената електрична енергија – објаснува Цицонков.
Професорот Константин Димитров од Машинскиот факултет смета дека во моментов употребата на ТЕЦ Неготино за производство на електрична енергија би била скапа, но и загадувањето од мазутот би било енормно.
– Цената на произведената електрична енергија од термоенергетските постројки во Македонија зависи од цената на енергенсите. ТЕЦ Неготино може да работи со мазут, кој е најевтин, но загадува. Значи, цената зависи од цената на мазутот, заедно со транспортот во дадениот момент. Со денешната цена на природниот гас, цената на енергијата би била над 100 евра за мегаватчас, што е скоро еднаква со цената на берзата. Но сѐуште нема изградена врска за транспорт на гас до ТЕЦ Неготино. Најкусата врска е од Неготино, околу 8 километри растојание. Емисијата на штетни материи е за 30% поголема во однос на современите термоцентрали, како што е на пример ТЕ-ТО Скопје. Но, би била поповолна ако се спореди со емисијата од термоцентралите во РЕК Битола, кои користат јаглен како примарен енергент – аргументира Димитров.
Целиот текст на ПлусИнфо
