Иако Месечината веќе милијарди години орбитира околу Земјата со истата страна свртена кон нас, нејзината „темна“ страна сè уште крие многу тајни. На таа страна се наоѓа колосалниот кратер South Pole–Aitken, еден од најголемите и најстарите ударни базени во Сончевиот систем, со должина од над 1.930 километри од север кон југ и 1.600 километри од исток кон запад. Научниците проценуваат дека кратерот се формирал пред околу 4,3 милијарди години, кога џиновски астероид удрил во младата Месечина.
Ново истражување на Универзитетот во Аризона, предводено од Џефри Ендрју-Хан, открива дека кратерот има облик на солза, што укажува дека ударот дошол од север, а не од југ како што се сметало претходно. Ова има важни последици за NASA-ината мисија Artemis, бидејќи астронаутите ќе слетаат токму на јужниот дел на кратерот, каде можат да истражуваат материјали од внатрешноста на Месечината без потреба од бушење.
Во раните фази на развојот на Месечината, таа била покриена со глобален океан од магма. При ладењето, потешките минерали потонале во мантилот, а полесните формирале кора. Некои елементи, познати како KREEP (калиум, ретки земјени елементи и фосфор), останале „заробени“ во последните слоеви на магмата, генерирајќи радиоактивна топлина која ја поттикнала вулканската активност на видливата страна на Месечината.
Истражувачите откриле дека кората на „темната“ страна е многу подебела, што го истиснало остатокот од магмата кон страната која гледа кон Земјата. South Pole–Aitken кратерот нуди клучен доказ за оваа теорија: западниот дел содржи зголемена концентрација на ториеви елементи поврзани со KREEP, додека источниот дел нема такви траги.
Слетувањето на Artemis ќе овозможи собирање примероци од јужниот дел на кратерот и првпат ќе се анализира материјал од внатрешноста на Месечината. Овие примероци може да го потврдат моделот на нерамномерна распределба на магматските елементи и да објаснат како Месечината се развила во геолошки сложен свет со две толку различни хемисфери — едната секогаш свртена кон Земјата, а другата, „темната“, која крие тајни од нејзиното најстаро време.
