Американски воен авион специјализиран за откривање нуклеарни тестирања во атмосферата беше забележан во вторникот во близина на стратешки руски нуклеарни бази на северозападот од Русија, во период кога Москва официјално се повлече од Договорот за нуклеарни сили од среден дострел (INF) од 1987 година.
Авионот WC-135R Constant Phoenix, познат и како „нуклеарен њушкало“, полетал од британската база RAF Mildenhall, по што се движел северно од Норвешка и кружел над Баренцово Море, во близина на Мурманск и архипелагот Нова Земја, пред повторно да се врати во Обединетото Кралство по речиси 14 часа лет, покажуваат податоци од Flightradar24.
Регионите во северозападна Русија, особено околу Мурманск, се дом на неколку стратешки бази и на моќната Северна флота, која има значајна улога во рускиот нуклеарен арсенал.
Сомнежи за ново тестирање на нуклеарна ракета
Воени аналитичари укажуваат дека летот на WC-135R е можеби поврзан со можен тест на руската нуклеарна крстосувачка ракета 9M730 „Буревесник“. Овој проектил, кој е на нуклеарен погон и може да носи нуклеарна боева глава, е дизајниран да лета на речиси неограничени растојанија и да избегнува западни одбранбени системи.
Според аналитичарот Декер Евелет од CNA, полигон за тестирање во Панково на Новој Земји е „активен“, а објави од последниве денови покажуваат дека таму би можело да се подготвува нов тест.
WC-135R, авион кој се користи од 1960-тите години за мерење радиоактивност во атмосферата, е дел од програмата за надзор на нуклеарни тестирања согласно договорите за неширење на нуклеарно оружје.
INF договорот – историја и распад
Договорот INF, потпишан во 1987 година од американскиот претседател Роналд Реган и советскиот лидер Михаил Горбачов, забрануваше ракети со домет од 500 до 5.500 километри. Но, САД се повлекоа од договорот во 2019 година, тврдејќи дека Русија го прекршила со развој на проектилот 9M729 (SSC-8).
Оттогаш, обете страни го обвинуваат противникот за нарушување на договорот, а денес и САД и Русија веќе распоредуваат ракети кои би биле забранети според INF.
Нов бран нуклеарна реторика
Последните недели беа обележани со размена на остри пораки помеѓу поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев и актуелниот американски претседател Доналд Трамп. По заканувачки објава на Медведев, Трамп изјави дека ќе распоредат две нуклеарни подморници „како одговор на провокативниот јазик од Москва“.
Медведев во објавата алудираше на таканаречениот руски систем „мртва рака“, дизајниран да лансира нуклеарен напад дури и ако руското раководство биде уништено.
Од Кремљ се дистанцираа од ваквите изјави, повикувајќи на смиреност: „Сите треба да бидат многу внимателни со нуклеарната реторика“ – предупредија од Москва.
